معرفی سامانه های گمرک

سامانه های گمرک در حوزه تجارت بین الملل

همانگونه که مطلع هستید جهت واردات کالا و صادرات کالا باید مراحلی طی شود، جهت طی کردن قانونی این مراحل، سامانه های گمرک مختلفی با هدف تسهیل و تسریع امور گمرکی همچون: ثبت سفارش کالا ایجاد شده اند. ثبت کالا در سامانه های گمرک یکی از اصلی ترین اقدامات برای واردات کالا به صورت قانونی به کشور است. ثبت سفارش کالا از طریق سامانه جامع تجارت انجام می گیرد که پس از تائید آن، سندی مبنی بر قانونی بودن ورود کالا به کشور صادر می شود و با استفاده از آن می توان جهت ترخیص کالا از گمرک اقدام کرد. در این مطلب همراه بازرگانی ققنوس باشید تا به بررسی انواع سامانه های گمرک بپردازیم.

انواع سامانه های گمرک در حوزه تجارت

1. سامانه جامع تجارت
2. سامانه EPL
3. سامانه شناسه کالا
4. سامانه جامع انبارها

سامانه جامع تجارت چیست و چه کاربردی دارد؟

سامانه جامع تجارت ایران، اصلی ترین سامانه گمرک می باشد که در سال 1395 به جهت افزایش سرعت و تسهیل امور واردات کالا و ترخیص کالا از گمرک های ایران ایجاد شد. بسیاری از سازمان ها و نهادهای ذیربط گمرک زیر نظر این سامانه فعالیت می کنند. بازرگانان و تجار ایرانی و خارجی می توانند در این سامانه ثبت نام کرده و اقدام به ثبت سفارش کالا کنند. از دیگر کاربردهای این سامانه می توان به جامع بودن و یکپارچه سازی آن اشاره کرد که موجب شده است، نظارت و رسیدگی به پروسه واردات و صادرات کالا بسیار ساده تر از گذشته شود و تخلف های مالی و اقتصادی در این حوزه به مقدار چشم گیری کاهش یابد. در واقع سامانه جامع تجارت یک پل ارتباطی بین بازرگانان و نهادهای گمرکی است.

نحوه ثبت نام و ورود به سامانه جامع تجارت

جهت ثبت سفارش کالا می توان در هر ساعتی از شبانه روز و تنها با دسترسی به اینترنت، به سامانه جامع تجارت به آدرس https://www.ntsw.ir مراجعه کرد. همانگونه که در مقاله آموزش سامانه جامعه تجارت به آن اشاره کردیم، جهت ورود و استفاده از خدمت این سامانه ابتدا باید در آن ثبت نام کرده و با وارد کردن اطلاعات و مشخصات درخواستی، یک اکانت کاربری برای خود بسازید. تمامی افراد حقیقی و حقوقی می توانند در این سایت ثبت نام کرده و از خدمات آن جهت واردات و صادرات کالا استفاده کنند. برای ثبت نام در این سامانه نیاز به مشخصات شخصی هر فرد همچون کد ملی، شماره تماس ثابت و شماره تلفن همراه، کد پستی محل سکونت، پست الکترونیکی شخصی و بارگذاری تصویر شخص است.

پس وارد کردن اطلاعات و مشخصات درخواستی، پیامکی مبنی بر پذیرفته شدن یا نشدن درخواست شما به شماره ای که ثبت کرده بودید، ارسال می شود. در صورت هرگونه مغایرت در مشخصات فردی شخص با اطلاعات ثبت شده در ثبت احوال، درخواست شما پذیرفته نشده و رد خواهد شد. در صورتی که اطلاعات شما به صورت صحیح وارد شده باشد، ثبت نام شما موفقیت آمیز خواهد بود و پس از احراز هویت، می توانید با نام کاربری (که همان کد ملی شخص است) و رمز عبوری که خودتان انتخاب کرده بودید، وارد سایت شوید. پس از ورود به سایت باید سایر مشخصات خود را تکمیل کنید. همچنین جهت ثبت نام اشخاص حقوقی باید شرکت خود را در سامانه به ثبت برسانند، بنابراین باید مشخصاتی همچون شناسه فنی شرکت، شماره ثبت شرکت و تاریخ ثبت شرکت را در سامانه ثبت کنند.

سامانه EPL چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی دیگر از سامانه های گمرک که جهت تسهیل و سرعت بخشیدن به فرآیند ترخیص کالا ایجاد شده است، سامانه EPL (مخفف عبارت Electronic Packing List) است که با نام سامانه جامع امور گمرکی هم شناخته می شود.

در سال های نه چندان دور تمامی امور مربوط به ترخیص کالا، توسط نیروهای انسانی مشغول به کار در گمرک های کشور صورت می گرفت که با افزایش مراودات تجاری در سطح بین المللی باعث کاهش سرعت در روند ترخیص کالا از گمرک شده بود، تا این که اداره کل گمرک برای سرعت بخشیدن به پروسه ترخیص کالا و کاهش هزینه های مربوطه، تصمیم به ایجاد یک سامانه برای انجام برخی از مراحل ترخیص کالا به صورت آنلاین و غیر حضوری گرفت. سامانه جامع امور گمرکی EPL در ابتدا به صورت آزمایشی شروع به کار کرد که در نهایت پنجره واحد تجارت فرامرزی برای تجارت های بین المللی تاسیس شد.

بازرگانان و تجار جهت ترخیص کالاهای وارداتی و یا صادراتی خود با توجه به نوع کالا باید مدارک، اسناد و مجوز های مختلفی را تهیه کنند. در گذشته برای تهیه هر کدام از این مدارک باید به سازمان مربوطه مراجعه کرده و درخواست خود را به همراه مدارک مورد نیاز ارائه می کردند که جهت تائید و دریافت مدارک مورد نظر، مدت زمان زیادی طول می کشید. بنابراین جهت سرعت بخشیدن به فرآیند تهیه مدارک  سامانه جامع امور گمرکی یا همان سامانه EPL راه اندازی شد.

بازرگانان می توانند با مراجعه به سامانه EPL، بدون نیاز به مراجعه حضوری به سازمان ها و ادارات گمرک، 34 عملیات گمرکی را به انجام برسانند که از جمله آن ها می توان به مواردی همچون: ثبت اظهار نامه گمرکی، ارزش گذاری محصولات صادراتی و وارداتی، اطلاع یافتن از مجوزهای مورد نیاز ترخیص کالا، بارگذاری اسناد و مدارک و …. اشاره کرد.

نحوه ثبت نام و ورود به سامانه EPL

جهت استفاده از سامانه EPL باید اقدام به دریافت رمز و نام کاربری نمایید. به همین منظور باید به همراه مدارک مورد نیاز به یکی از گمرک های محل زندگی خود مراجعه نمایید و درخواست خود را به واحد انفورماتیک گمرک ارائه دهید، در صورت تائید مدارک، رمز ورود به سامانه جامع امور گمرکی به شما ارائه می شود. که پس از دریافت آن باید به آدرس https://epl.irica.ir مراجعه کرده و نام کاربری و رمز ورود را وارد کنید و از خدمات آن استفاده کنید.

مدارکی که برای دریافت نام کاربری و رمز EPL نیاز است عبارتند از:

• اصل کارت بازرگانی شخص
• کارت ملی
• داشتن معرفی نامه از طرف شرکت برای افراد حقوقی
• مهر شرکت

سامانه شناسه کالا چیست و چه کاربردی دارد؟

یکی دیگر از سامانه های گمرک، سامانه شناسه کالا است که به منظور مدیریت شناسه کالاها ایجاد شده است. شناسه کالا در واقع یک زبان مشترک برای شناسایی کالا، در تمام دنیا به شمار می رود که با استفاده از آن، طبقه بندی کالاها آسانتر شده و تمامی پروسه های مربوط به ترخیص کالا سریع تر از قبل انجام می گیرد.

به طور کلی شش نوع شناسه کالا وجود دارد:

• شناسه داخلی
• شناسه VIN
• شناسه IMEI
• شناسه IRC
• شناسه IVC
• شناسه GTIN

نحوه ثبت نام و ورود به سامانه شناسه کالا

برای ثبت شناسه کالا در سامانه شناسه، ابتدا باید در سامانه جامع تجارت ایران ثبت نام کرده و با وارد کردن اطلاعات درخواستی، یک اکانت کاربری برای خود بسازید. در مرحله بعد باید در قسمت انتخاب نقش، متناسب با فعالیت خود یک نقش مناسب را انتخاب کنید. در صورت پذیرفته شدن اطلاعات و عدم مغایرت با اطلاعات هویتی فرد و همچنین تایید شدن صلاحیت فرد برای نقش انتخاب شده، می توان اقدام به ثبت شناسه کالا کرد.

شناسه کالا به دو نوع تقسیم می شود. نوع اول برای کالاهایی است که در واحدهای تولیدی و کارخانجات داخل کشور  تولید می شود و نوع دوم برای کالاهای وارداتی است. در مرحله تعیین نقش باید بر اساس نوع فعالیت یکی از دو گزینه بازرگان حقوقی و پایه حقوقی را انتخاب کنید که گزینه بازرگان حقوقی مختص دریافت شناسه کالا برای کالاهای وارداتی است و گزینه پایه حقوقی مختص دریافت شناسه کالا برای کالاهای تولید شده در داخل کشور است.

سامانه جامع انبارها چست و چه کاربردی دارد؟

سامانه جامع انبارها نیز یکی دیگر از سامانه های گمرک است که به منظور سازماندهی و نظارت بر کالاهای وارداتی، جمع آوری و یکپارچه سازی اطلاعات، جلوگیری از تخلفات احتمالی در گمرکات کشور، قاچاق کالا و احتکار کالا مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سامانه جامع انبارها اطلاعات مربوط به مالک کالا، مشخصات و تعداد کالاهای ورودی و خروجی، مدت زمان نگه داری کالا در انبار، مشخصات انباری که کالا در آن نگهداری شده است، به طور دقیق ثبت می شود. این سامانه با جمع آوری اطلاعات مربوطه در خود، نقش موثری در کاهش قاچاق و ورود غیر قانونی کالا به کشور دارد.

نحوه ثبت نام و ورود به سامانه جامع انبارها

جهت ثبت کالاهای موجود در انبار گمرکات کشور و استفاده از سایر خدمات این سامانه باید ابتدا به آدرس https://www.nwms.ir مراجعه کرده و در آن ثبت نام کرد. ثبت نام در سامانه جامع انبارها شامل 4 مرحله است که باید به ترتیب انجام شود و رفتن به مرحله بعد نیازمند تائید مرحله قبلی است. در مرحله اول شخص درخواست دهنده باید کد ملی و شماره تلفن همراه خود را در سیستم به ثبت برساند، سپس جهت اعتبار سنجی، پیامکی به شماره ثبت شده ارسال می شود. مرحله بعدی نوبت به تایید اطلاعات هویتی است. در صورتی متقاضی یک شخصیت حقیقی باشد، برای ثبت اطلاعات هویتی باید شماره شناسنامه و تاریخ تولد خود را وارد کند. اما در صورتی که متقاضی یک شخصیت حقوقی باشد، علاوه بر اطلاعات هویتی فرد، شناسه 11 رقمی شرکت نیز مورد نیاز است. در صورت تائید این اطلاعات، در مرحله بعدی باید اطلاعاتی همچون آدرس شرکت، شامل استان و شهرستان، شهر و کد پستی را در فرم وارد کنند. همچنین جهت تکمیل ثبت نام در سامانه جامع انبارها وارد کردن اطلاعات زیر نیز الزامی است.

• نام واحد
• نوع واحد
• نوع واحد از حیث کاربری
• حوزه فعالیت
• شماره تلفن ثابت
• زبر نظر کدام مرکز دولتی یا خصوصی است
• ظرفیت انبار
• واحد دارای سرد خانه است یا نه
• ظرفیت سردخانه در صورت وجود داشتن

در صورتی که مراحل فوق به درستی طی شود، ثبت نام با موفقیت انجام گرفته و در نهایت می توان از طریق صفحه ورود، نسبت به ثبت واحد اقدام کرد.

جمع بندی

تمامی کالا ها جهت واردات و ترخیص از گمرک باید به شکل قانونی مراحلی را پشت سر بگذارند و مجوزهای مورد نیاز را اخذ کنند. در سالهای گذشته تمامی امور مربوط به ترخیص کالا به شکل حضوری در گمرکات کشور انجام می گرفت که به مرور زمان و با افزایش مراودات تجاری، در گمرکات ترافیک ایجاد شده و پروسه ترخیص کالا بسیار طولانی می شد. بنابراین سامانه های گمرک جهت تسریع و تسهیل امور مربوط به ترخیص کالا ایجاد شدند. تا بازرگانان و تجار بتوانند در هر ساعت از شبانه روزی به صورت آنلاین در آن ها وارد شده و خدمات مورد نظر خود را از قبیل ثبت سفارش کالا، ثبت شناسه کالا، ثبت اظهار نامه گمرکی و … به انجام برسانند. فعالیت تمامی سامانه های گمرک کاملا به هم مرتبط هستند. که این ارتباط و هماهنگی باعث می شود یک پایگاه اطلاعاتی جامع و یکپارچه تشکیل شود و نظارت و رسیدگی بر تمامی مراحل را امکان پذیر کند. از جمله مهمترین سامانه های گمرک عبارتند از: سامانه جامع تجارت، سامانه EPL، سامانه شناسه کالا، سامانه جامع انبارها.

در صورتی که کارت بازرگانی ندارید و یا به هر دلیلی نمی توانید مراحل مربوط به ثبت سفارش و ثبت شناسه کالا و اظهارنامه و … را انجام دهید، با کارشناسان ما تماس گرفته و از آن ها کمک بخواهید. بازرگانی ققنوس تمامی خدمات قابل انجام در سامانه های گمرک را در کوتاه ترین زمان ممکن برای شما به انجام می رساند.