ارز نیمایی و ارز دولتی

دسته بندی ارزهای موجود در بازار ایران از لحاظ قیمت

در حال حاضر ایران دارای چندین نوع ارز با قیمت های مختلف است که شامل: ارز بازار آزاد، ارز دولتی و ارز نیمایی می شود. هرکدام از این ارزها کاربردهای مختلفی دارند. در ادامه مطلب همراه بازرگانی ققنوس باشید تا به بررسی آن ها بپردازیم.

تخصیص ارز چیست؟

زمانی که یک تاجر و بازرگان قصد واردات کالا به ایران را دارد، باید ابتدا به سامانه توسعه تجارت مراجعه کند و کالای خود را ثبت کند تا از مجاز بودن واردات مطمئن شود و متوجه مجوزهای مورد نیاز شود. همچنین در حین ثبت سفارش باید مشخص کنیم که منبع تامین ارز چیست. در سامانه جامع تجارت تمامی کدهای تعرفه به ترتیب اولویت دسته بندی شده اند. هنگامی که شما کد تعرفه کالای مورد نظر خود را وارد می کنید به شما گفته می شود که چه ارزی به آن تخصیص داده می شود. به کالاهای اساسی و ضروری ارز دولتی، برخی کالاها ارز نیمایی تخصیص داده می شود و سایر کالاها همچون کالاهای لوکس را باید با ارز آزاد وارد کنیم.

دسته بندی اولویت کالاها جهت تخصیص ارز به شکل زیر می باشد.

اولویت 1: بیشتر بر واردات مواد اولیه و کالاهای اساسی تاکید دارد و تخصیص ارز با نرخ بانک مرکزی صورت می گیرد.

اولویت 2: که بیشتر برای مواد نیمه ساخته است و امکان تخصیص ارز از نوع بانکی نیما و تامین از سامانه نیما و یا تعهدات بازگشت ارز صادرکنندگان وجود دارد.

اولویت 3:  ارز مربوط به این کالاها به سه روش تخصیص ارز سامانه نیما به نرخ توافقی، به کارگیری ارز حاصل از صادرات(کالاهای خرد) و استفاده از ارز آزاد تامین می شود.

اولویت 4: واردات کالاهای گروه 4 ممنوع بوده و امکان تخصیص ارز برای آن ها وجود ندارد.

ارز آزاد چیست؟

ارز آزاد، همان ارزی است که در صرافی ها و یا توسط دلالان در بازار آزاد سراسر کشور به فروش می رسد و برای مصارف شخصی یا حواله‌جات به خارج از کشور و یا واردات کالا از آن استفاده می شود. نرخ آزاد ارز روزانه و حتی دقیقه ای تغییر می کند و مقدار آن بر اساس تحولات سیاسی تعیین می شود. در سال های گذشته شاهد این بودیم که بر اساس تحریم های آمریکا علیه ایران نرخ ارز آزاد به شدت افزایش یافته است و اکنون بالای 30 هزار تومان خرید و فروش می شود. باید دید در آینده، دولت جهت پایین آوردن نرخ ارز بازار آزاد چه اقداماتی انجام می دهد.

نرخ ارز آزاد

ارز دولتی چیست؟

 ارز دولتی به ارزی گفته می شود که از سوی دولت در مرکز مبادلات ارزی ارائه می‌گردد. با افزایش فشار حاصل از تحریم های اقتصادی، ارز دولتی اهمیت فراوانی یافت و دولت جهت کاهش هزینه های تحمیلی بر شهروندان، ناچار به پرداخت ارز دولتی در موارد خاص شد. در چند سال گذشته ارزهای دولتی به مواردی همچون: تحصیل دانشجویان در خارج کشور، سفر کارکنان دولت به خارج از کشور، بیمارانی که ضرورت معالجه آن‌ها در خارج وجود دارد، واردات کالاهای اساسی، واردات مواد اولیه، واردات دارو و سایر کالاها تعلق می گرفت که به مرور زمان اختصاص ارز دولتی اولویت بندی شد و حتی برخی موارد از دریافت ارز دولتی محروم شدند.

همانطور که گفته شد در سال های گذشته ارز دولتی را به واردات کالاهای ضروری همچون واردات دارو اختصاص می دادند، همچنین مبنای محاسبات حقوق ورودی و عوارض گمرکی در سال 1400، دلار 4200 تومانی بود. اما از ابتدای سال 1401، جهت تامین کسری بودجه کشور، علاوه بر اینکه ارز دولتی به واردات هیچ کالایی تعلق نگرفت، مبنای محاسبات حقوق ورودی و عوارض گمرکی به نرخ دلار سامانه ETS تغییر یافت که قیمت آن میانگین نرخ دلار بازار آزاد است.

ارز دولتی چیست؟

ارز نیمایی چیست؟

نیما مخفف فارسی “نظام یکپارچه معاملات ارزی” است. این سیستم توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در آوریل 2018 راه اندازی شد. ارز نیمایی به جهت پر کردن شکاف بین ارز دولتی و ارز آزاد ایجاد شد. به زبان ساده، سامانه نیما، بازاری است که صادرکنندگان ایرانی می توانند درآمدهای ارزی خود را در آن تبدیل به ریال کنند. همچنین بازرگانان، تاجران و شرکت‌های تجاری، می‌توانند از ارز نیمایی جهت واردات کالا استفاده کنند. البته تخصیص ارز نیمایی به کالاها دارای اولویت بندی است و به تمامی کالاها تعلق نمی گیرد.

متقاضیان باید جهت دریافت ارز نیمایی، درخواست خود را ثبت کرده و در صورت تخصیص ارز نیمایی، با استفاده از صرافی‌های مجاز و یا صادرکنندگان، ارز موردنیاز خود را تأمین کنند. در سامانه ارز نیمایی، واردکنندگان کالا به عنوان متقاضی ارز و صادرکنندگان کالا و صرافی های دولتی به عنوان عرضه کننده شناخته می‌شوند. به عبارتی صرافی های دولتی در سامانه نیما، ارز حاصل از صادرات را از صادرکنندگان خریداری کرده و به واردکنندگان می فروشند. قابل ذکر است که نرخ ارز نیمایی بر اساس عرضه و تقاضا شکل می‌گیرد و هرچه میزان تقاضا بیشتر باشد نرخ آن افزایش می یابد. مراحل دریافت ارز نیمایی به شکل زیر است.

  • ابتدا باید به سامانه جامعه تجارت (https://www.ntsw.ir) رجوع کنید.
  • سپس در قسمت سفارشات غیر بانکی درخواست کنید تا ارز مورد نیازتان تامین شود.
  • فرم‌های مربوط به اطلاعات فردی، شماره حساب و آدرس را کامل کنید.
  • پس از ثبت سفارش و انجام امور لازم میان بانک مرکزی و وزارت صمت، به سامانه نیما ارجاع داده می‌شوید و می‌توانید ارز درخواستی خود را در صورت داشتن شرایط لازم، از سامانه دریافت نمایید.

ارز نیمایی چیست؟

تفاوت ارز نیمایی و ارز دولتی چیست؟

ارز نیمایی برای کنترل نوسانات ارز، در سامانه مخصوصی به نام سامانه نیما به متقاضیان واجد شرایط ارائه داده می شود. ارز نیما به منظور واردات و صادرات کالا توسط بازرگانان و نهادهای تجاری و بازرگانی راه اندازی شده است و تفاوت اصلی آن با ارز دولتی، در گستردگی کالاهای مجاز وارداتی و صادراتی بود، اما ارز دولتی تنها به تعداد محدودی از کالاهای اساسی و ضروری تعلق می گرفت. امروزه ارز دولتی دیگر به هیچ کالایی تعلق نمی گیرد و تنها ارز نیمایی به برخی از کالاها تعلق می گیرد.

تخصیص ارز چیست؟

تعهد ارزی و رفع تعهد ارزی چیست؟

هنگامی که در سامانه جامع تجارت اقدام به ثبت سفارش و دریافت مجوز صادرات کالا می شود، از صادرکننده تعهدی گرفته می شود که پس از صادرات محصول و دریافت وجه آن، باید ارز خود را در سامانه نیما به فروش بگذارد. همانطور که گفته شد نرخ ارز نیمایی بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می شود و معمولا 2 الی 3 هزار تومان کمتر از نرخ ارز آزاد است.

هنگامی که ارز حاصل از صادرات را در سامانه نیما به فروش رساندیم به عبارتی رفع تعهد ارزی صورت گرفته است.

سخن آخر

در این مقاله به بررسی ارزهای آزاد، ارز نیمایی، ارز دولتی پرداختیم و کاربردهای هرکدام را بیان کردیم. همانطور که گفته شد، ارز نیمایی به کالاهای خاص تخصیص داده می شود. جهت دریافت آن ابتدا باید ثبت سفارش کرده و در صورتی به کالای مورد نظر ما تعلق بگیرد به سامانه نیما مراجعه کرده و ارز خود را از آن جا دریافت کنیم. این پروسه کمی پیچیده و زمان بر است بنابراین تمامی تاجران، بازرگانان و واردکنندگان می توانند ثبت سفارش کالا و تخصیص ارز آن را به بازرگانی ققنوس بسپارند تا در کوتاهترین زمان ممکن آن را برای شما دریافت کرده و در مراحل بعدی اقدام به واردات و ترخیص آن از گمرک کنیم.

شما می توانید جهت تامین و تخصیص ارز با کارشناسان و متخصصان خبره بازرگانی ققنوس تماس بگیرید و به صورت رایگان با ما مشاوره کنید.

5/5 - (1 امتیاز)

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.