حمل و نقل دریایی

حمل و نقل دریایی چیست؟

جابجایی افراد، کالا و محصولات به وسیله قایق، کشتی و دیگر شناورها، بر بستر دریاها، اقیانوس‌ها، دریاچه‌ها، کانال‌ها و رودخانه‌ها را حمل و نقل دریایی می گویند. امروزه با توجه به افزایش میزان تجارت جهانی و رشد و توسعه صنعت کشتی سازی، حمل و نقل دریایی بیش از گذشته مورد استفاده قرار می گیرد، به گونه ای که بیش از 85 درصد حمل و نقل های کل دنیا از این طریق انجام می گیرد. از جمله مهمترین دلایل استفاده از حمل و نقل دریایی می توان به هزینه پایین حمل، امنیت بالا، توانایی انتقال محموله با حجم بسیار بالا اشاره کرد.

کالاهایی که از طریق دریا حمل می شوند معمولاً دارای حجم و وزن زیادی می باشند. از طریق کشتی های باری محصولات مختلفی همچون مواد غذایی، دارو و تجهیزات پزشکی، مواد اولیه سوختی، محصولات صنعتی، خودرو و لوازم یدکی و حتی حیوانات زنده  جابه‌جا می شود. جهت انتقال دارو و مواد غذایی از طریق کشتی، از کانتینرهای یخچالی استفاده می شود که دمای مورد نیاز را تامین کرده و از فاسد شدن آن ها جلوگیری می کند. همچنین نوع دیگر از کانتینر ها وجود دارند که به آن ها کانتینر تهویه دار می گویند و مناسب جابجایی مواد غذایی، حبوبات و قهوه هستند.

در ادامه مطلب همراه بازرگانی ققنوس باشید تا به بررسی تاریخچه حمل و نقل دریایی، اصطلاحات مهم این حوزه، انواع روش حمل و نقل دریایی و بررسی مزایا و معایب این نوع از حمل و نقل بپردازیم.

حمل و نقل دریایی

تاریخچه حمل و نقل دریایی

قدمت حمل و نقل دریایی با استفاده از قایق به شش هزار سال پیش از میلاد می رسد. سرزمین های چون مصر باستان، وایکینگ‌ها، فنیقی‌ها و یونانی‌ها از نخستین اقوامی بودند که از این روش برای تجارت استفاده می کردند.

در ابتدای کار قایق ها و کشتی ها از حدود ساحل رودخانه ها فراتر نمی رفتند. زیرا کشتی های چوبی کوچک با نیروی باد به حرکت در می آمدند و مخصوص رودخانه‌ها بودند. بعدها کشتی هایی با موتورهای کم توان ساخته شدند که با استفاده از چوب و زغال سنگ کار می کردند، اما آنها هم چون امکان حمل مقادیر زیادی چوب و زغال سنگ را نداشتند، توان طی مسیر در عرض اقیانوس ها و دریاهای بزرگ را نداشتند.

پس از گذشت زمان، کشتی هایی از آهن و فولاد ساخته شد که با قدرت بخار کار می کردند و پس از آن صنعت حمل و نقل دریایی وارد دوره جدیدی از پیشرفت شد. امروزه کشتی هایی وجود دارد که به جای استفاده از سوخت های فسیلی، از سوخت اتمی استفاده می کنند و زمان جابجایی را چیزی حدود 80 کاهش داده اند.

تاریخچه حمل و نقل دریایی

اصطلاحات مهم در حمل و نقل دریایی

پیش از توضیح در مورد انواع روش حمل دریایی، باید ابتدا آشنایی مختصری با اصطلاحات مهم این حوزه داشته باشیم تا مفاهیم قابل درک شود. در ادامه به شرح مهمترین اصطلاحات در حمل دریایی می پردازیم:

  • career:

موسسه یا شرکتی است که صاحب کشتی هست و وظیفه حمل و نقل دریایی محموله را بر عهده دارد . از وظایف یک شرکت کریر می توان به عقد قرارداد حمل و صدور بارنامه اشاره کرد.

  • فوروارد:

موسسه یا شرکتی هست که از کریر کشتی اجاره میکند همچنین هماهنگی هایی که دو طرف خریدار و فروشنده جهت انتقال کالا با یکدیگر انجام می دهند را فعالیت های فورواردی مینامند . برای مثلا، هماهنگی برای دریافت بارنامه، عقد قرارداد بین طرفین و…

  • بارگیری:

انتقال کالا به داخل کشتی جهت انتقال از گمرک مبدا به گمرک مقصد را بارگیری می گویند.

  • بارنامه:

سندی است که پس از دریافت هزینه حمل، توسط شرکت حمل دریایی صادر می شود و نشان دهنده این است که محموله، بارگیری شده و به سمت مقصد در حرکت است، سند بارنامه حاوی اطلاعاتی همچون نوع و جنس کالا، تعداد و اندازه کالا، مشخصات فروشنده و خریدار، مشخصات گمرک مبدا و مقصد است.

  • قوانین اینکوترمز حمل دریایی

 

FAS-FOB-CFR-CIF (این قوانین اینکوترمز در دریایی کاربرد دارند)

جهت اطلاعات بیشتر :اینکوترمز

حمل و نقل دریایی از چین

انواع روش‌های حمل و نقل بین المللی دریایی

در این بخش می‌خواهیم انواع روش‌های حمل و نقل دریایی را بررسی کنیم و توضیحاتی درباره هرکدام از این روش‌ها، به شما ارائه دهیم.

حمل و نقل دریایی به روش کراس استافینگ – Cross Stuffing

منظور از کراس استافینگ انتقال کالا از یک کشتی به کشتی دیگر است، از این روش جهت دور زدن تحریم ها و هنگامی که یک کشتی اجازه ورود به مرزهای آبی یک کشور را ندارد، استفاده می شود، مورد دیگر استفاده از این روش، هنگامی است که امکان پهلو گرفتن کشتی های بزرگ در بنادر کوچک وجود ندارد، محموله به یک کشتی کوچکتر منتقل شده و به سمت مقصد حرکت می کند. نکته مهم این است که در این روش یکی از کشتی ها باید مجهز به جرثقیل جهت انتقال محموله باشد. روش کراس استافینگ تنها در واردات کالا صورت نمی گیرد، بلکه همین عمل بصورت عکس در صادرات هم صورت می پذیرد.

حمل و نقل دریایی به روش ترانشیپ – Transshipment

ترانشیپ به معنای حمل و نقل کالا به یک بندر واسط می باشد. چنانچه بارگیری مستقیم کالا از بندر مبدا به بندر مقصد امکانپذیر نباشد از روش حمل دریایی ترانشیپ استفاده می شود به این گونه که ابتدا کشتی به یک بندر واسطه رجوع کرده و محموله را تخلیه می کند، محموله توسط کشتی دیگر  به سمت مقصد و گمرک نهایی منتقل می شود.

حمل و نقل دریایی به روش چارترینگ – Chartering

یکی دیگر از روش‌های حمل و نقل دریایی، حمل بار به روش چارترینگ است. این نوع از حمل و نقل زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که حجم کالا بسیار زیاد است و یا محموله بدون بسته بندی و به صورت فله ارسال می شود و کشتی را به طور کامل اجاره می کنند. معمولا محصولاتی همچون: آرد، شکر، گندم، پنبه و… به روش چارترینگ منتقل می شوند.

حمل و نقل دریایی کالا با کانتینر یخچالی

جهت حمل مواد غذایی، مواد دارویی و بهداشتی، مرغ و گوشت، آبزیان و در کل مواد فاسد شدنی، باید از کشتی هایی استفاده شود که مجهز به کانتینر یخچالی هستند.

حمل و نقل دریایی به روش گروپاژ

شرکت های حمل و نقل دریایی مجاز اند، کالاهای یکسان که دارای فروشندگان مختلف می باشند اما به مقصد یکسانی ارسال می گردند را، به شکل گروهی بسته بندی نموده و تحت عنوان یک محموله انتقال دهند، در این گونه موارد صاحب کشتی اقدام به صدور بارنامه گروهی می نماید، به این نوع حمل و نقل گروپاژ می گویند.

حمل و نقل دریایی به روش فله ای Bulck

حمل بار دریایی به روش فله‌ای یا بالک از دیگر روش‌های حمل و نقل دریایی است که در این روش کالاهای فله مانند شکر، آرد، غلات، املاح معدنی، فسفات، سنگ آهن، پنبه و… بدون اینکه بسته بندی شوند، در داخل کشتی بارگیری می‌شوند.

انواع حرکت کشتی های باربری

کشتی‌های حمل و نقل بین المللی دریایی بر اساس برخی موارد مانند مسیری که طی می‌کنند، به دو دسته تقسیم بندی می‌شوند:

  1. کشتی‌های خطوط منظم (لاینر): این کشتی‌ها بر اساس برنامه ریزی های از پیش تعیین شده، فقط بر روی خطوط دریایی از قبل مشخص شده، حرکت می‌کنند
  2. کشتی‌های خطوط نامنظم : این نوع از کشتی‌ها برنامه ریزی نشده‌اند و بر روی خطوط دریایی خاص و مشخصی حرکت نمی‌کنند. کشتی‌ها  بر اساس درخواست صاحب کالا به سمت هر مسیری که بخواهند، حرکت می کنند.

مزایای حمل و نقل دریایی

اطلاعات لازم جهت حمل و نقل بین المللی دریایی

  • آدرس محل بارگیری ( آدرس دقیق مبداء برای محموله های EXW و اسم بندرگاه مبداء برای محموله های FOB)
  • نام و مشخصات بندر و گمرک مقصد
  • نوع حمل (فول FCL – خرده بار LCL )
  • نوع کالا و کد تعرفه آن
  • تعداد کانتینر
  • تعداد کارتن ها و یا پالت ها ( قابل بارچینی STCKABLE و یا غیر قابل بارچینی NON-STCKABLE)
  • ابعاد و وزن هر کارتن یا پالت (باید بر اساس سانتی متر باشد)

هزینه حمل نقل دریایی

هزینه حمل و نقل دریایی به پارامترهای مختلفی از قبیل نوع بار، حجم بار ، مسافت طی شده مابین گمرک مبدا و مقصد و … بستگی دارد:

  • نوع بار:

نوع بار بر روی هزینه حمل تاثیر مستقیمی دارد، مواد اولیه پالایشگاهی، سوخت خام، مواد غذایی و… هر کدام نرخ متفاوتی دارند.

  • وزن و حجم بار:

وزن و حجم بار نیز تاثیر مستقیمی بر روی هزینه مربوط به حمل و نقل دارند، بارهای فله ای و بارهایی با وزن متوسط، قیمتی متفاوت از بار بسته بندی شده با حجم بالا دارند.

  • مسافت طی شده و نوع تخلیه بار:

طبیعتا هر چقدر فاصله بین مبدا و مقصد بیشتر باشد، هزینه های مربوط به حمل دریایی نیز بیشتر است. همچنین نوع تخلیه بار، اینکه بر روی اسکله، کنار کشتی و یا بر روی عرشه تحویل داده شود، تاثیر مستقیمی بر روی هزینه های حمل و نقل دارد.

مزایا و معایب حمل و نقل دریایی 

حمل و نقل دریایی مانند سایر روش های حمل و نقل اعم از حمل و نقل هوایی، حمل و نقل ریلی و حمل و نقل زمینی، دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به مهمترین آن ها اشاره می کنیم.

مزایای حمل و نقل دریایی

از آنجایی که بیشترین حمل و نقل‌ها از طریق دریا انجام می‌شوند، این صنعت مزایای زیادی دارد و به همین دلیل روز به روز در حال رشد و توسعه است. در اینجا به برخی از ویژگی‌ها و مزایای حمل و نقل دریایی می‌پردازیم.

  • ایمنی بالا
  • برخوردار بودن از قیمت مقرون به صرفه حمل و نقل
  • مجهز به کانتینرهای یخچالی جهت مواد فاسد شدنی
  • مجهز به کانتینرهای تهویه دار
  • مجهز به کانتینرهای مداوم جهت جلوگیری از ضربه و رطوبت
  • امکان جابجایی حجم زیاد بار، از 200 تا 500 هزار تن
  • بارگیری و تخلیه راحت
  • ثابت بودن هزینه کرایه حمل و نقل

معایب حمل و نقل دریایی

در بالا به مزایای حمل و نقل دریایی اشاره کردیم و در این بخش می‌خواهیم به بررسی معایب این نوع از حمل و نقل بپردازیم؛ البته لازم به ذکر است که مزایای این روش از حمل و نقل، از معایب آن بیشتر است.

  • طولانی بودن زمان انتقال کالاها نسبت به سایر روش‌های حمل و نقل
  • سخت بودن رهگیری بار در حمل و نقل دریایی
  • انعطاف پذیری کم از لحاظ مسیر و زمان بندی
  • نیاز به جابجایی زمینی بار، پس از رسیدن کالاها به مقصد مورد نظر

حمل و نقل دریایی بار

سخن پایانی

حمل و نقل دریایی از زمان های قدیم، یکی از مرسوم‌ترین روش ها جهت جابجایی بار بوده است، بیشترین میزان حمل و نقل کالا در سراسر جهان مربوط به حمل و نقل دریایی است. این روش از حمل و نقل به عنوان بهترین و کم هزینه ترین روش برای جابجایی کالا در سطح بین المللی شناخته شده است و بسیار مورد استفاده عموم تاجران و بازرگانان قرار می‌گیرد.

شرکت بازرگانی ققنوس از مجوز رسمی از سازمان بنادر و کشتیرانی‌ها برخوردار است و خدماتی همچون حمل بار فله، حمل خرده بار، حمل کانتینر به صورت دربست، واردات دریایی از چین را به مشتریان خود عرضه می‌کند. می توانید جهت واردات کالا از طریق حمل دریایی، با متخصصان بازرگانی ققنوس در ارتباط باشید.

5/5 - (2 امتیاز)

1 دیدگاه برای “حمل و نقل دریایی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.